گفتن دروغ به دلیل ترس از چشم زخم

Question

در قرآن کریم آمده است که حضرت یعقوب علیه السلام به پسران خود -که قصد سفر به مصر را داشتند- فرمودند: «همگی با هم و از یک دروازۀ شهر وارد نشوید». گفته شده که این فرمایش حضرت یعقوب علیه السلام به دلیل پیشگیری از چشم زخم بوده است.

حال، سؤال من این است: اگر از کسی دربارۀ درآمد یا هزینه‌هایش سؤال کنند و سؤال‌شونده امکان طفره رفتن یا پاسخ ندادن را نداشته باشد و به دلیل ترس از چشم زخم دروغ بگوید، آیا مرتکب گناه کبیرۀ دروغ شده است؟

Answer 1

از آیات مربوط به حضرت یعقوب علیه السلام که اشاره فرمودید، حداکثر چیزی که فهمیده می‌شود «پنهان کردن یک مسأله بنا بر مصالحی» است، نه دروغ گفتن. لذا دروغ گفتن، همچنان حرام است. حال اگر کسی از انسان در مورد درآمد یا هر چیز دیگری سؤال کند که انسان تمایل به پاسخ به آن ندارد، می‌توان آن واقعیت را پنهان کرد یا به آن به شکل محدود اشاره کرد و آنچه را می‌خواهد که دیگران ندانند، لازم نیست به آن‌ها بگوید. اما این‌که دروغ بگوید و مثلاً بگوید تمام درآمد من فلان مقدار است (ولی این حرف دروغ باشد)، این حتماً گناه است و انسان باید از این گناه پرهیز کند.