آیا گناهان برخی افراد، بدون توبه بخشیده می‌شود؟

Question

سلام

بر اساس آیات قرآن و روایات مربوطه این درسته که گنااها ۳ دسته هستن گناهای اعتقادی مثل شرک و کفر

گناهای اخلاقی مثل حسادت

گناهای رفتاری مثل نماز و روزه.

گناهای اعتقادی که همون کفر و شرک و عناد هست غیر قابل بخششه و باعث خلود در جهنم میشه.

اما گناهای اخلاقی و رفتاری در صورتی که انسان وجدان اخلاقی و فطرت خدایی داشته باشه و به قولی حداقل کور سوی نور امیدی در قلبش و در وجودش هست و به عبارتی از انجام گناها عذاب وجدان میگیره و به نوعی پشیمانه، اگر توبه نکرد و از دنیا رفت طی مراحلی از قبیل((مشکلات دنیا، سکرات مرگ، برزخ ، مواقف قیامت و جهنم)) بخشیده میشه؟

Answer 1

سلام علیکم و رحمة الله

«إِنَّ اللَّهَ لَا يَغفِرُ أَن يُشرَكَ بِهِ وَيَغفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشرِك بِاللَّهِ فَقَدِ افتَرَىٰ إِثمًا عَظِيمًا» (نساء: 48)

طبق آیۀ شریفۀ فوق، هرگناهی به غیر از شرک، صلاحیت مغفرت را دارد؛ یعنی غیر از شرک ورزیدن به خدا، هر گناهی می‌تواند به روش‌های مختلف بخشیده شود. منظورم از روش‌های مختلف این است که مثلاً از کبائر نباشد؛ تبدیل به سیره نشده باشد؛ گاهی اوقات بخشیده شدن گناه با تکفیر است (اعمال خیری، اعمال بد را از بین می‌برد) و... .

حال وقتی به سیاق این آیه نگاه می‌کنیم، می‌فهمیم مفهوم شرک به الله این است:

کسی بخواهد در عرض کانال پیامبر و رسول الهی، کانالی بزند و بگوید من عمل صالح و ایمان و هرچیزی را می‌خواهم ذیل این کانال تعریف کنم و کاری با پیامبر ندارم. می‌خواهم خودم مستقیماً اتصالی با خداوند برقرار کنم. یا از طریق فلان شخص (که خدا او را منصوب نکرده است) می‌خواهم بین خودم و خدا ارتباطی برقرار کنم؛ یعنی با توجه به سیاق آیه، شرک به خداوند، دکان زدن در کنار دین موردتأیید پروردگار است.

غیر از کانال پیامبر، هر کانال دیگری باعث می‌شود که گناه انسان موردمغفرت واقع نشود و دیگر خداوند از انسان دینش را نمی‌پذیرد. خدا دین را تنها از کسانی می‌پذیرد که دینشان را از طریق موجه، یعنی رسول الهی، گرفته باشند.

بنابراین مفهوم اینکه خداوند شرک ورزیدن به خود را نمی‌آمرزد، این است که انسان اگر می‌خواهد دست از شرک بردارد و موحد و مؤمن و اهل عمل صالح شود، این‌ها همه باید ذیل پیامبر تعریف شود؛ یعنی شرط آن، اطاعت از پیامبر است تا موردپذیرش الهی واقع شود. اگر یک کانال جعلی در عرض پیامبر تعریف شود، گناهان ذیل آن کانال قابل‌آمرزش نیست؛ زیرا شرک در دین و شرک در ارتباط با پروردگار است.

به هر حال غیر از گناه شرک، هر گناه دیگری صلاحیت بخشش را دارد؛ و راه توبه کردن از گناه شرک این است که انسان باید خود را ذیل پیامبر تعریف کند. ادامۀ همین آیۀ در سوره نساء به این آیه می‌رسد: «وَلَو أَنَّهُم إِذ ظَّلَمُوا أَنفُسَهُم جَاءُوكَ فَاستَغفَرُوا اللَّهَ وَاستَغفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا» (نساء: 64)؛ یعنی اگر این‌ها به‌سراغ توی پیامبر بیایند و ذیل رسالت تو از خداوند طلب مغفرت کنند و تو برای آن‌ها طلب مغفرت کنی، آنگاه خدا را تواب و رحیم خواهند یافت.

ان‌شاءالله در تدبر سورۀ نساء به شکل مبسوط به تدبر در این آیه خواهیم پرداخت.