عبارت «ثم کفروا» در سوره منافقون

Question

این کفروا، چه نوع کفری هست که راه بازگشت به سمت مسیر حق هم بسته میشود؟ «فطبع علی قلوبهم فهم لا یفقهون» یعنی چه؟ و اگر خدا بر قلب کسی مهر بزند، دیگر امکان بازگشت به مسیر حق وجود ندارد؟ واگر اینطور باشد، پس بدیهی است که باز نمیگردند که پیغمبر برای آنها طلب مغفرت کند! (با توجه به اینکه لن هم نفی ابد هست!)

Answer 1

طبق آیه 3 سوره منافقون (ذَالِكَ بِأَنهَُّمْ ءَامَنُواْ ثُمَّ كَفَرُواْ فَطُبِعَ عَلىَ‏ قُلُوبهِِمْ فَهُمْ لَا يَفْقَهُون)، منافقان چون بعد از ایمان، کافر شده اند بر قلب آنان مهر خورده است و کسی که بر قلبش مهر بخورد، فقاهت خود را از دست می دهد و در مسائل دینی تشخیص غلط می دهد و راه را از بیراهه نمی یابد.
اما از آیه 137 سوره نساء (إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ ازْدادُوا كُفْراً لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِيَهْدِيَهُمْ سَبيلا) می فهمیم که خدا مهربان در نخستین مرتبه ای که ایمان انسان به کفر مبدل شود، بر قلب او مهر نمی زند و این مهر بر قلب، امری است که بعد از دو بار کافر شدن و زیاد کردن کفر، ایجاد می شود. همانا کسانی که ایمان آوردند سپس کافر شدند سپس ایمان آوردند سپس کافر شدند سپس کفر خود را زیاد کردند، چنین نیست که خدا آنان را مغفرت کند و نه آنان را به راهی هدایت کند.