سنت الهی در مورد سیر انسان‌ها از احسن تقویم و اسفل سافلین

Question

آیا اینکه سنت اولیه الهی بر این تعلق گرفته که همۀ انسانها را از احسن تقویم به اسفل سافلین برگرداند، با رحمت الهی ناسازگار نیست؟ ایندو چطور با هم قابل جمع است؟
با شناختی که ما از خدا داریم فکر میکنیم که قاعدتا باید سنت الهی این باشد که همۀ انسانها را به مقامات والا و قرب خودش برساند مگر کسانی که با سوء انتخاب و اختیار خود راه تکذیب را در پیش گیرند که آنها به اسفل السافلین سقوط میکنند...
اما چرا در این سوره مبارک این مطلب بر عکس است، یعنی سنت خدا ابتدائا بر این قرار گرفته که همه سقوط کنند جز مومنان به پیامبر که اهل عمل صالح هستند؟

Answer 1

اول اینکه مؤمنان اهل عمل صالح به اسفل سافلین سقوط نمی کنند بلکه به خاطر «لهم أجر غیر ممنون» به مقامات والا صعود می کنند
دوم اینکه اصل اولیه ذکر شده در سوره تین مانند اصل اولیه مذکور در سوره عصر است. بدین معنی که چون سرمایه انسان عمر اوست و عمر او بی وقفه در گذر است، اگر با ایمان و عمل صالح جبران نکند، خسارت و سقوط می کند.
در واقع این دو سوره نسبت به عاقبت بی توجهی به ایمان و عمل صالح، هشدار می دهد.

Comments

با سلام و ادب

در مورد این سوال به نظر آنچه با سوره تطبیق دارد برگرداندن همه ی انسانها به اسفل السافلین است .درست است که این سوره به عاقبت بی توجهی به ایمان و عمل صالح هشدار میدهد ولی خلق انسان در احسن تقویم و سپس سوق دادن او به اسفل السافلین حرف خاص این سوره است .آنچه در تفسیر این سوره مطالعه کردم رو خدمتتون عرض میکنم اگر نظرتونو بفرمایید ممنونم.

در تفسیر آمده که  خلق انسان در احسن تقویم یعنی در واقع خلق حقیقت اوست . انسان در بعد ملکوتی از تمام موجودات نیکوترین و قدیمی ترین سرشت را داردوسپس در آیه 5 میفرماید ماانسانی را که از لحاظ رتبه در عظمت و قدمت و پاکی حتی  از ملائک برتر است را  به جهان ماده سوق دادیم  وآیه بعد الا استدراک هست اما کسانی که ایمان و عمل صالح داشته باشند برای آنها اجر غیر ممنون است.

با تشکر از زحمات شما

---

سلام علیکم

این مطلب تفسیری که منظور از «اسفل سافلین» فروفرستادن انسان به زمین به‌عنوان زندگی ابتلایی یا به‌عنوان خلافت خداوند و امثال آن باشد، به نظر بنده صحیح نمی‌رسد. زیرا:

• اولاً وقتی می‌فرماید ما انسان را در احسن تقویم خلق کردیم و سپس آن را به اسفل سافلین تنزل دادیم، این «تنزل دادن از احسن تقویم» است؛ درحالی‌که انسان با فرود آمدن روی زمین، از احسن تقویم که تنزل نیافت. حضرت آدم علیه‌السلام، پیامبر خدا بر روی زمین بود و این، تنزل از احسن تقویم نبود. سایر بزرگان انسان‌ها (پیامبران الهی و امامان معصوم علیهم‌السلام)، همگی، هم در «احسن تقویم» هستند و هم روی زمین هستند؛ پس روی زمین بودن، در مقابل «احسن تقویم» نیست؛ درحالی که «اسفل سافلین» در مقبل «احسن تقویم» است.
• ثانیاً وجود «الّا» نشان می‌دهد که همه به «اسفل سافلین» سقوط نکردند. اگر «اسفل سافلینم به معنای روی زمین آمدن بود، آمدن این «الّا» بی‌معنی بود. «ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِينَ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ»؛ یعنی آنها که ایمان و عمل صالح داشته باشند، اصلاً به «اسفل سافلین» سقوط نمی‌کنند.

لذا بنده بر همان جوابی که عرض کردم، تأکید دارم و همان را صحیح‌تر می‌دانم.

ان‌شاءالله که موفق باشید.