قرآن کتاب هدایت همه نسلها در همه زمانهاست؛ و لازمه این حرف مساوی بودن کیفیت فهم قرآن در همه زمانها و برای همه انسانها نیست.
توضیح با مثال: در یک شهر برای همه مردم، تنها یک مدرسه وجود دارد و این مدرسه عمومی است، اما کسی هست که از خانه دیوار به دیوار مدرسه به مدرسه میرود و کسی هم هست که از فاصله دور و با اتومبیل یا دوچرخه به مدرسه میرود و این تفاوت کیفیت در رسیدن به مدرسه منافاتی با عمومی بودن مدرسه ندارد.
مثالی دیگر: آب نعمتی همگانی و برای بهرهمندی همه انسانها در همه جای زمین است، اما کسانی هستند که آب را به راحتی و از چشمهها و نهرهای آب شیرین روی زمین دریافت میکنند و کسانی هم هستند که برای به دست آوردن آب، باید چاه عمیق حفر کنند و آن را به سختی به دست میآورند و این منافاتی با همگانی بودن نعمت آب ندارد.
آری قرآن هم کتاب هدایت همه نسلها در همه زمانهاست و کیفیت دسترسی انسانهای مختلف به معارف قرآن برابر نیست. کسانی سخن قرآن را با صرف خواندن میفهمند و کسانی هم باید با مطالعه و زحمت بیشتر آن را بفهمند و این منافاتی با جهانی و جاودانی بودن قرآن ندارد. آنچه مهم است امکان دسترسی به فهم قرآن برای همگان است که فراهم است.
دیگر آنکه فهم عمومی از ظاهر قرآن در طول زمان و در طبقات مختلف بشری متفاوت است. البته این تفاوت، تفاوت در دقت و صحت و عمق و وسعت است.
