جایگاه کنیز در اسلام

Question

بنده مطالب حضرت عالی در رابطه با بحث احکام اسیر و غلام در اسلام را شنیده و کاملا آشنایی دارم.

سوال بنده در مورد دختران و زن‌های متاهلی است که به اسارت گرفته می شوند.
اول اینکه این زن‌ها عموماً اختیاری مستقل ندارند و بنا بر انتخاب همسرشان در منزل سکونت دارند.
ثانیا این زن ها شاید حتی در جنگ شرکت نداشته باشند ولی احتمالا پس از شکست شوهرانشان همراه با سایر دارایی های کفار به اسارت گرفته می شوند.

چرا این زنان کفار نباید خود با انتخاب خودشان به همسری مسلمانان در بیایند. (این مساله با این که اسلام زن رو به صورت کالا نمیبینه خیلی در ذهن من همخوانی نداره). لطفا در این زمینه راهنمایی بفرمایید.

Answer 1

دربارۀ مسألۀ احکام برده و کنیز، ریزه‌کاری زیادی وجود دارد؛ که اگر بخواهیم وارد آن شویم، باید به همۀ ابعاد آن اشاره کنیم؛ و این بحث، واقعاً نیاز دارد که در یک مجال کامل، مستقل و مفصلی به آن پرداخته شود. اما اجمالاً عرض می‌کنم که در اسلام هیچ حکم ظالمانه‌ای وجود ندارد؛ زنی که مسلمان است ولی در شهر کفار زندگی می‌کند و به نحوی اسیر دست کفار است:

• اولاً اسلام راه پناهندگی را برای او باز گذاشته است. در سورۀ ممتحنه خداوند به مسلمان‌ها دستور داده که زن‌های مؤمنه‌ای را که از دیار کفار به دیار مسلمین هجرت می‌کنند، بپذیرند و حتی هزینه‌ای را که کفار در این زمینه متحمل می‌شوند، به کفار برگردانند؛ و با بیعتی که از این زنان می‌گیرند، این زنان می‌توانند به صورت آزاد در جامعۀ اسلامی زندگی کنند و می‌شود با آن‌ها ازدواج کرد و آن‌ها مثل همۀ مسلمان‌ها باید به جامعۀ اسلامی تعهداتی داشته باشند.
• ثانیاً اگر ثابت شود که زنی قلباً مسلمان بوده و مجبور بوده که در خانۀ کافری زندگی کند، اما در جنگ شرکت نکرده و خودش و دلش با کفار نبوده، مسلماً اسلام چنین فردی را به اسارت و کنیزی نمی‌گیرد. کنیزی یا بردگی برای آن کافری است که حجت بر او تمام شده ولی بااین‌حال در مقابل اسلام و مسلمین قیام کرده و شمشیر به دست گرفته و یا از جنگ علیه مسلمن حمایت رده است. چنین کسی است که اگر به اسارت گرفته شود، در صورتی که بعد از اسارت، اسلام بیاورد، به بردگی یا کنیزی گرفته می‌شود؛ که باید طبق احکام خاصی که وجود دارد، با او رفتار شود.

باز هم عرض می‌کنم که مباحث مربوط به برده یا کنیز باید در یک مجال مستقل و مفصل بررسی شود که در این پاسخ کوتاه، جای آن نیست.

صوت پاسخ: