سؤالاتی پیرامون سورۀ اخلاص

Question

بنده صوت تدریس تدبری آیات سوره مبارکه را گوش دادم به نظرم چند جا که مخصوص با علامت؟؟؟ مشخص شده به توضیح بیشتر احتیاج دارد.

فکر می کنم که این برداشت و تقسیم بندی درباره توحید ذاتی معقول تره.
ربط توحید افعالی را با صمد متوجه نمیشوم و فکر می کنم اتفاقا تتمه ایست و توضیحی است برای توحید ذاتی خداوند.(قبل از مطالعه)

بنده تفسیر نمونه و المیزان را در اینباره دیدم، صمد اگر معنای بی نیازی که همه به او نیاز دارند معنا شود توحید افعالی از آن خارج میشود.(؟؟؟)

دیگر آیا میتوان صمد را با معنی که گفته شد در نظر گرفت؟

با توجه به مطالبی درباره احد مطالعه کرده ام بهترین معنا برای آن عدم محدودیت به هیچ حدی و لا حد است؟ آیا این درست است؟

خواستم به عنوان سوال و نقدی هم مطرح بشه

Answer 1

به نظرم معنایی که برای «اَحد» به ذهنتون رسیده، معنای درستی است؛ «احد» به معنای کسی است که حدی برای او وجود ندارد و «لا حَد» و نامحدود است؛ این صحیح است.

«صمد» یعنی «تو پُر» و در مقابل «اَجوَف» به معنای «تو خالی» است. «اجوف» چیزی است که وجودش از غیر است، «صمد» کسی است که وجودش از خودش است. چون «الصمد» (به همراه ال) فرموده، معنای حصر را می‌رساند؛ هم با توجه به الف و لام آن و هم با توجه به آیۀ قبل از آن. لذا وقتی خدا می‌فرماید «صمد فقط خداست» پس غیر خدا هرچه هست، اجوف است. اگر بپذیریم صمد فقط خداست و غیر خدا هرچه هست، اجوف است، یعنی غیر خدا در تمام شئونش -از وجود تا افعال- همه به خدا وابسته است؛ و این عین معنای توحید افعالی است.