1- به نظر من بله؛ همینطور است.
2- بعید نیست که شامل قابلیتهای امتهای اسلامی و آشنایی امتهای اسلامی با یکدیگر هم باشد، ولی نباید به عبارت «کذکرکم ءابائکم» بیتوجهی شود و باید در نظر گرفته شود؛ بالأخره «کذکرکم ءابائکم» بیشتر ماهیت قبیلهای و قومی دارد تا کشوری و امثال آن؛ هرچند میتواند توسعه پیدا کند و تا حد کشورها و ملتها هم پیش رود.
3- «فاذکروا الله کذکرکم ءاباءکم أو اشد ذکرا»؛ از طرفی میخواهد بگوید خدا را یاد کنید و از طرفی میخواهد بگوید در یاد کردن خدا، مانند یاد کردن پدرانتان عمل کنید؛ یعنی هم آن تعلق و وابستگی خودتان به خدا را در نظر بگیرید و هم محبت و عاطفه و غیرتی را که باید دربارۀ خدا داشته باشید، مورد توجه قرار بدهید؛ هر دوی اینها هست. اما دیگر مفاخرت بهمعنی مادی در آن نیست. بله، اگر پدران شما بندگان خالص خدا هسند، شما هم با پیروی از آنها بهعنوان بندگان خالص خدا باشید و این نام نیکو را حفظ کنید. نام این دیگر مفاخرت و فخرفروشی نیست؛ چون تقوا اصلاً با فخرفروشی مادی و دنیایی متناسب نیست.
4- بله؛ میتوان این نتیجه را گرفت، با این توضیح که در دنیا حسنه میخواهیم، در آخرت هم حسنه میخواهیم و حسنه؛ یعنی از خدا حاجت مقید به نجات از آتش میخواهیم؛ یعنی حاجتی که ما را به آتش بکشاند، نمیخواهیم.