«قرائت» معنای عامی دارد؛ که «ترتیل» هم داخل آن قرار می‌گیرد؛ یعنی ترتیل یکی از اقسام قرائت قرآن کریم است. ترتیل نیز معنای عامی دارد که «تلاوت» درون آن قرار می‌گیرد؛ یعنی تلاوت یکی از اقسام ترتیل است. خلاصه آنکه آن واژه‌ای که از همه گسترده‌تر و عام‌تر است، قرائت است؛ داخل قرائت، ترتیل قرار دارد و داخل ترتیل نیز تلاوت قرار دارد.
اما تعریف این سه:
- قرائت: قرائت به آن قرآن‌خواندنی گفته می‌شود که حداقل فهمیدن کلمات و جملات در آن باشد؛ یعنی کسی که قرآن را بدون فهم می‌خواند، به این کار او حتی قرائت گفته نمی‌شود؛ بلکه این کار، «تلفظ» است. قرائت، با فهمیدن همراه است.
- ترتیل: اگر قرآن‌خواندن، با فهمی فراتر از جمله‌ها همراه شد -یعنی مقاطع مفهومی (سیاق‌ها، شروع و پایان پاراگراف‌ها، فراز و فرود معنا، سؤالی و تأکیدی و خبری و استفهامی و انذاری و تبشیری بودن) را نیز فهمیدیم- و خواندن ما تدبری بود، این نوع خواندن را ترتیل می‌گویند.
- تلاوت: تلاوت، گام‌به‌گام پیش رفتن است. کسی که علاوه بر فهم مقاطع مفهومی، ارتباط مقاطع را نیز درک می‌کند و با متن قرآن کریم از ابتدا تا انتهای سوره همراه می‌شود، خواندن او تلاوت نام می‌گیرد.
بنابراین، تلاوت، نوع پیشرفته‌تری از ترتیل؛ و ترتیل نوع پیشرفته‌تری از قرائت است.
ان‌شاءالله که خداوند همۀ ما را بر قرائت، ترتیل و تلاوت قرآن کریم موفق کند.
